Yakap Sa Araw Ng Pasko

               Kumusta na kaya sina ama? Mahigit sampung taon na akong nasa kalye, namamalimos at natutulog sa malamig na kalsada ng Maynila. Kumakain ng tira ita ng ibang tao, mahirap ang buhay ko ngayon. Mas mahirap pa sa daga. Para akong basahan, daig ko pa ang sisiw na basa. Siguro marahil ito ang karma na tinatawag nila. Andito ako nakaupo sa Roxas Boulevard, nakatingin sa paglubog ng araw. Parang sinasabing oras na para umuwi ka. Malamig na ang smoy ng hangin, ilang araw na lang pasko na naman. Naalala ko ang lutong biko ni ina, ang malagkit at matamis na biko. Ang pansit at ang lechon . Naririnig ko na ang mga kanta ng bata sa harap ng bahay naming. Naiiyak ako, isa akong suwail na anak.

                Di ako napigilan ni ama ng ako’y magpasya na ako’y aalis, hahanapin ang kapalaran sa malayo. Naiiyak si ama ng sabihin sa akin kung napapagod na ako sa pag aalaga sa aking inang may sakit, walang imik akong umalis dala lahat ng gamit ko. Lumingon ako sa huling sandal sa aking ama, umiiyak at tangan ang aking ina sa kanyang balikat. Masakit sa loob nila na ako’y umalis. Nagtapos ako bilang nars at inalagaan ang iba subalit di ko magawa sa sarili kong ina.

                Niloko ako ng isang kakilala na ipapasok ako sa ibang bansa bilang nars. Ubos lahat ng pera ko. Benenta lahat ng gamit para may makain hanggang sa naubos lahat ito. Pumasok sa iba’t ibang trabaho pero hindi rin nagtagal. May umaruga sakin na matandang babae subalit di ko masikmura lahat ng pinapagawa nya sa akin. Lumayas ako, ninakaw ko ang ilang alahas nya subalit nahuli din ako at nakulong. Ginulpi sa loob ng bilangguan. Tumakas. Naging palaboy.

                Nakaupo ako dito hawak ang huling perang matagal ko ng pinag ipunan. Pinagmamasdan ang paglubog ng araw. Nakita ko ang unang bituin sa langit, naalala ko ang batang isinilang sa sabsaban. Papatawarin kaya akko ng aking mga magulang? Tatanggapin pa kaya nila ako? Bukas pasko na. Naiiyak ako di dahil sa naalala ko ang pasko na masaya kundi sa kadahilanang mahina ako. Naiiyak ako dahil sa mga kasalanan ko. Andito na rin naman ako sa Roxas Boulevard, makapaligo nga muna.

                Nakatayo ako sa harap ng bahay namin. Nakatingin sa mga sumasayaw na ilaw ng Christmas light, sa parol na gawa ni ama. Naririnig ko ang mga halakhakan sa loob ng bahay. Dinig ko ang malakas na tawa ni ama. Amoy na amoy ko ang bango ng biko ni ina. Tumalikod ako, di ko kayang pumasok. Nahihiya pa din ako sa mga ginawa ko. Humakbang na ako palayo ng may narinig akong nagsalita sa may bintana. Ang aking ama, kilala nya pa din ako kahit nakatalikod ako at din a kaaya aya ang aking itsura. Bumaba sya at niyakap ako. Isang mahigpit na yakap na sa loob ng mahabang panahon ngayon ko lang muling naramdaman. Mainit at puno ng pagmamahal. Naramdaman ko ang patak ng luha ni ama, kasabay ng pag agos ng luha ko. Humingi ako ng tawad, isa lang ang nasabi ni ama, tahan na. Tumingala ako, andoon lahat sila sa may bintana. Masaya sa aking pagbabalik. 

Sisay Ka?

               Sa hampangan kan gate, sya hinapot kang taga bantay kung mapasaen sya. “ Mapasaen ka tabi? Igwa ka tabi ki appointment ki Boss.” Sabay heling saiya poon bitis hanggang payo. “ Igwa tabi ako ki tuyo, pwede tabi ako maglaog? ” ang hapot kan lalaking ini sa taga bantay. “ Kung dae ka man tabi ki appointment o rekomindasyon dae man tabi pwede mag laog. ” Nagpirit makalaog so lalaki sa gate pero siya hinarang kan taga bantay. Nag kaigwa ki ribok sa may luwasan kan napa agi so Boss.

                Inapod kan lalaki so Boss. “ Boss, pwede ta ka daw tabi makahuron? ” nagrani asin kinahuron ni Boss so lalaki. “ Ano tabi ang tuyo mo sakuya ta gusto mo ako makahuron asin muya mo makalaog sa sakuyang poder?” inakbayan kan Boss so lalaki asin nagtukaw sinda sa luwas kan gate, kung saen dakol man ang muya makalaog. “ Muya ko po makalaog dyan sa poder mo.” kan sinabi nya ini naheling nya so saiyang kaamigong ba’gong laya sa presohan na nakalaog sa gate. “ Uy padi, nakapasar ka palan adi ta nakalaog ka dyan, alaton mo ako kahuron ko lang si Boss, makusog ang backer ko siguradong makakalaog ako.” Nagtango sana ang saiyang padihon asin nag ngirit sa saiya sabay diretso sa laog kang magayonon na building.

                Hinapot nya si Boss nata so amigo nya na ex convict nakalaog sa building nya samantalang sya na marhay ang track record dae pa nakaka laog. Saro saro nyang pinaheling ang saiyang credentials, nag graduate ki pinaka halangkaw sa klase, naging marhay na ehemplo, sarong taga sunod sa tukdo kan simbahan, naging marhay na magurang asin marhay sa kapwa. Pigahapot nya na nata si barkada nya para-ha’bon, para gadan asin maka sa’lanon nakalaog sa saiyang poder.

                Sinimbag sya ni Boss, “ Rumdom mo kaitong panahon na ehemplo ka sa gabos, maray sa kapwa asin sa pamilya?” “ Iyo po, dapat baga makalaog man ako ta magayon ang credentials ko.” Inakbayan sya asin naglakaw sinda pasiring sa hardin kan lugar na ito. “ Rumdom mo kan nagadan ang mga magurang mo asin pamilya mo? Ako baga so pig basol mo. Liningawan mo ako. Ako na nagpadaba saimo, makulog ang boot ko. Ako na dapat na sandalan mo pero ako saimong binasol asin tinalikudan. ” Nag hibi si Boss pero nagpadagos asin itinuro so saiyang padihon “ Siya, nata pighahapot mo kung nata nakalaog sa sakuyang natad na sarong makasa’lan? Pigbasolan nya ang saiyang ginibo asin inapod ako para maghagad ki tawad na udok sa boot. Padaba nya ako na sa ibong kang ginibo nyang karautan sakuya, sya duminalagan asin nag agad ki ayuda na patawaraon ko siya.” Dae nakasimbag ang lalaki. Nagtalikod si Boss na makulog ang boot. Pig rani sya kan bantay sa gate asin sinabihan sya “ Pasensya na tabi pero wara digdi sa libro kan buhay ang pangaran mo.”

Ang Manok Ni Padi

Sarong aldaw binisita ako ki sarong barkada haleng Legazpi digdi sa Manila, nagpasundo sa Ali Mall. Guwapohon ang porma ni padihon ko, white pants na may ternong balat asin naka polo shirt. Mahamoton pati, garo minaluwas pa sana sa may nagkikimat kimat sa may Aurora Boulevard. Kinuwa mi na so maleta nya, ona ko iyo man sana so dara. "Alat padi ta igwa pa sa itaas..." dali dali na pigkuwa so karton na may laog na manok na pambulang.

     Pag abot sa harong namahaw kami tapos nag agda na malakaw lakaw pasiring sa saro mi pa na padihon. Di nag karigos na ako sinabihan ko na iluwas muna so manok asin igakod sa may bayawas ta nganing makalakaw lakaw man ang pobreng pambulang buda wra man ki may mahabas ta yaon man si ermano. Dae na daa ta madali man sana. Maghapon so lakaw lakaw mi. Mga bandang alas 2 balik kami sa harong ta kukuwaon so gamit nya ta malarga naman pasiring Pangasinan. Sabi ko salidahan mo na ang awot kang manok mo dyan sa karton nganing mapreskohan so manok. Dae na daa giraray ang simbag ta harani man sana ang Pangasinan. Mala sabi ko.

     Nagpara na ako ki ordinary bus ta mas makaskas kaysa sa aircon. Lintian na arte kang padihon ko ta muya aircon ta mainiton daa. Ay hamag sana an, daog pa ang babae. Pina unrahan ko ta tibaad may masabi sako. Sabi ko sa likod na sana ako matukaw tutal pareho man kami may cellphone mag text na sana. Mga 30 minutos ang naka agi, nag rereklamo na so mga pasahero ta mabataon daa. May nag hiling kang saindang sapatos kung may naka ti'mak ki udo, wara man. Pati so kundoktor anap anap naman.

     Aw unaon mo an nasa likod palan so blower kang aircon yaon duman so manok, so ipot dae palan inale sa karton aw lintian ang bata. Pig text ko tulos so padihon ko na mag baba na kami ta so manok nya ang namamarong. Dae na nag duwang isip baba kami sa hampang kang Philippine Heart Center. Pag agi ko, namarong nangad ki tudo so ipot lintian na supog ko. Sabi kang mga pasahero "Yun pala yun kaya pala di makita nasa likod" 

     Naka duko ako na nagbaba sa bus sabay dalagan sa sunod na ordinary bus.

Byaheng Bikol

Para sa mga dae pa naka eksperyensya magsakay sa THE LEGENDARY ST JUDE TRANSIT

      Lintiasan an, Holy Week kaipuhan ko mag uli sa Legazpi kaya dali dali na ako sa terminal sa Ali Mall, ta sabi sa bareta nag buroklusan na so mga mabyahe. Bitbit so sarong bag ki bado. Hamag an ta alas 12 na ki ugto bata muya ko magbyahe ki atab. Maka urag pano so palabas, nag ralamaw lugod ako. Sa wakas, Ali Mall na.....ay lintikurasan kadakol ki mabyahe, fully booked na maski so ordinary.

     Balyo ako sa may Crame, iyo man. Naghalat pa ako ki 3 oras, kang pag abot kang sarong bus sabay barabad kang bag sa bintana nganing ma enotan ko na so masakay (agta malansi). Pagpundo, surusuan kaya sa bintana na ako uminagi. Nem. May tukawan na, naghahalat halat ki maray na kataid. Nangangadyi ako na bakong gurang o may kaiba na aki. Jackpot iyo nangad so itinao sakuya. Sabi kang gurang, "Nonoy, pwede ako dyan sa may bintana ta sige ako ki suka sa byahe?" Mala. Saro pa nag taid sakuya may kargang aki. Kawasa. Sa likod iyo man pati sa hampang...ano ini field trip? 

     Naglarga na maayahayon ta maparos paros so byahe, yan ang ona ko. Aw ta puminundo sa may Pasay Terminal, pati so tahaw kang bus pigla'gan ki tukawan. Garo na kami sardinas, halo halo na so parong. May parong asmod, parong hale sa oma, parong pokpok ta nagwawaras ang hamot. Iling ilinga daw an na mabyahe ki ordinary bus todo ang porma, garo ma atender ki JS Prom. Kadakol ang bitbit, may biskwit sa lata, may donuts..ano ona nindo sa Legazpi wara kaan?  May igwang darang manok, ido buda mga orchids. Garo na Noah's Ark. Sabayan pa ki nag yoyosi urawang nag dadalagan ang bus. Kung kusuarin nasa kasiraman ka na kang turog saka man makurahaw so kataid mo na aki. Uya na so parong kang bunay, parong kang badi na balon pag minapundo ang bus. Garo na baga basurahan ta nagkaralat na.

     Masabay pa so mga taga Bikol na sigeng taragalog sa bus, masabi sana na nakapa Manila, may tono man ngani. Aram mo na kung taga saen ta may punto.  Ay iyow......(nem taga saen an). 

TIPS SA PAGSAKAY SA ST. JUDE

·         Ataban nindo kung muya nindo sa inutan magtukaw ta sa bandang likod garo na pugon sa kadakol nag sisigarilyo.

·         Dae nangad mag su'log ki bakong kumportableng bado, pwede na ang shorts asin t shirt. Ordinary tabi ang sinakayan bako aircon.

·         Magdara ki balon na pagkaon o tubig ta lintian ang mahal kang pagkaon sa stop over.

·         Dae asin dae magbitbit ki biskwit na nasa lata asin donut..aram na tulos pagbaba mo sa bus na hale ka sa Manila. Buda igwa man kaan sa Gaisano.

·         Magdara lang ki diit na bagahe nganing dae ka maperwisyo sa pagsakay.

·         Dapat full charge ang CP asin may darang extra na baterya.

·         Dae mag para tagalog ta gabos kita bikolano, mariraw kung dayo ka.

·         Kung habo mo maki su'suan sa ALI MALL o sa PASAY TERMINAL, mahiwas tabi sa may CRAME.

·         Dae mag nanok sa pagkaturog ta kadakol na ang nakalagpas, may mababa ki naga sa legazpi na nagbaba.

      Maka ogmahon magsakay sa ordinary ta bako mga isnabera asin isnabero ang kataid mo. Depende ko may asmod ta ako ISNABERO.

MAOGMANG PAGBYAHE SA GABOS, MAPA ORDINARY O AIRCON O EROPLANO MAN ANG SAKAYAN NINDO. 

  SABI BAGA NI SHARON " TARA SAKAY NA "

Ang Alamat Kan Pansit Bato

Baltog : Masiram pero ano ang iaapod ta sa pagkaon na an?
Handyong :  Carbonara?
Baltog : Medyo sosyal.
Handyong : Fettuccine?
Baltog : Nakakabiribid ki dila.
Handyong : Spaghetti?
Baltog : Halaba
Handyong : Payless?
Baltog : Badoy.
Handyong : Pansit Damo?
Baltog : Pang adik padi.....
Handyong : Aram ko na....pansit bato
Baltog : Oragon ka talaga padi.